Diyafram rahatsızlıkları konusuna geçmeden önce kısaca diyaframı tanımak gerekir. Diyafram vücudun karındaki boşluğu ile göğüs boşluğunu birbirinden ayıran, kastan inşa edilmiş bir organdır. Öbür bir ismi de karın kasıdır. Soluk alma sırasında; diyafram kasılarak düzleşir, kaburga adaleleri kasılır, göğüs boşluğu genişler ve akciğerdeki gökyüzü basıncı düşer. Soluk vermek sırasında; diyafram gevşeyerek kubbeleşir, kaburga adaleleri gevşer, göğüs boşluğu daralır ve akciğerdeki basınç artar. Bu pozisyonda solunuma destek eden en ciddi adale unvanını kazanır. Kas-kiriş karışımı bir uzuv durumda olan diyafram, göğüs kafesine bağlıdır.
Solunumda vazife alır ve çalışması beynin 2 diyafram siniri vasıtasıyla yönlendirilir. Diyafram göğüs ve karındaki boşlukları aralarında tümüyle kapalı bir bölme oluşturmaz. Kan damarları, sinirler ve yeme borusunun geçtiği çeşitli geçitleri içermektedir. Yeme borusunun geçtiği geçit rahatlıkla yırtılabilir. Bunun neticesi, karında yer alan organlardan biri veya organın bir bölümü göğüs boşluğuna kayabilir. Diyafram kası, göğüs boşluğu ile karındaki boşluğunu ayıran yaşamsal ehemmiyete sahip bir kastır. Solunum işinin tahmini %80'ini olanağı sağlar. Mimari ve fonksiyonu diğer kaslardan farklıdır. Kubbe şeklindedir. Kasılınca büzüşüp düzleşir ve göğüs kafesi genişler. Böylelikle akciğerlere hava girer. Soluk vermek ise pasiftir. Başka Bir Deyişle kasılma durunca diyafram kubbe haline döner ve soluk bir daha dışarı çıkar.
Diyaframın hastalıkları yapısal ve işlevsel olarak 2 türlüdür
Yapısal bozuklukları: Yırtıklar, fıtıklar, tümörler olarak sıralanır.
İşlevsel bozuklukları: Diyafram siniri felci, ALS nedeni belirsiz, felçlerle giden bir tür ilerleyici sinirsel rahatsızlıktır.
Diyafram travmaları ve yırtıkları: Göğüs ve üst karındaki bölgesi künt travmalarının %1-3 ünde diyafram yaralanması görülür. Birdenbire yavaşlama, sıkışma benzeri vaziyetlerde ekstra görülmektedir. Bu yaralanmanın bir özelliği, önemli bölümünün erken filmlerde çıkmaması ve gözden kaçmasıdır. Kesici-delici maddeler ile yaralanmalarda ise meme başı hizasıyla üst karındaki kısmında giriş deliği varsa diyafram yaralanmasından şüphelenmelidir.
Karın içi basıncı olumlu, göğüs içi basıncı olumsuz olduğundan karındaki uzuvları buldukları yırtıktan yukarıya çıkış eğilimindedir. Travma anında veya izleyen zamanda soluk darlığı, bağırsak tıkanıklığı semptomları varsa diyafram yaralanmasından şüphelenilmelidir. Tanıda akciğer filmi şüphelendirir, tomografi veya ilaçlı filmlerle destilave edilir. Operasyonla karındaki uzuvları mahaline itilip yırtılan yer onarılmalıdır.
Diyafram fıtıkları: Anında hepsi doğumsal olarak görülür (Bochdalek fıtığı). %80'i soldadır. Doğum Esnasında anında fark edilir ve kısa zamanda operasyon edilmelidir. Ön tarafta durumda olan (Morgagni) fıtıkları ise ileri yaşlara civarı belirti vermeyebilir. Operasyonla tamir edilir.
Diyafram tümörleri: Epeyce nadirdir ve genellikle tesadüfen meydana konur. Tek rehabilitasyonu operasyonla çıkarılması ve meydana gelenaçıklığın yamayla kapatılmasıdır.
Diyafram siniri (Frenik sinirsel) felci: En yaygın neden, kalp by-pass ameliyatlarında sinirin etkilenmesine ilişkili sol diyafram felcidir. Her Geçen Gün düzelebilir; düzelmez ve solunumu etkilerse diyafram küçültme (Plikasyon) operasyonu yapılır.
ALS hastalığı: Davranış sinirlerinin ilerleyici nedeni meçhul bir hastalığıdır. Ayaktan başlayıp gittikçe yukarıya çıkar ve diyafram sinirine ulaşınca solunum durup ölüme neden olur. Harabiyet ilerlemeden diyafram pili yerleştirerek solunum yetmezliğine girmesi engellenebilir.
Boyun kırıkları: Diyaframın siniri (Frenik sinirsel) boyundaki 3,4 ve 5. Omurların arasından çıkar. Buradaki kırıklarda diyafram çalışmaz ve birey soluk alamaz. Ya dışarıdan devamlı hava basılır (Ventilatör) veya diyafram pili yerleştirilerek soluması sağlanır.
